ضوابط و ایده های کلی طراحی شهری 2

ضوابط و ایده های کلی طراحی شهری 2

ضوابط و ایده های کلی طراحی شهری 2 اولین و اصولی ترین پیشنهادی که بر اساس نتایج این مطالعه می توان مطرح نمود مکان های بسیار با  ارزش و با اهمیتی هستند که به علت بی توجهی با مسائل و مشکلات آنچنان متعدد و پیچیده ای رو به رو می باشند.

9-ناسازگاری فعالیت ها

همانطور که گفته شده اصولا هر فعالیت برای اینکه امکان وقوع پیدا کند نیاز به فضای مناسب دارد تخصیص متناسب فضا، عملکرد فعالیت را سهل تر و کارایی آن را بیشتر می کند. وجود عملکردهای مختلف در کنار هم و استفاده هم زمان این فعالیت ها در فضاهای محدود اگر در چارچوب برنامه و طرح مناسب نباشد مسلما وضعیت را تبدیل به بی نظمی و هرج و مرج خواهد کرد.هیچ یک از گروه های ذینفع از این وضع بهره ای نخواهند بردوبری جلوگیری از این امر باید علاوه بر تعیین حریم های فضایی و زمانی و استفاده از ابزار موثر طراحی جهت مشخص نمودن آنها، سعی شود عملکردهای مطاحم و ناسازگار که به هر ترتیب با مشخصات و امکانات هر فضا منطبق نیستند حذف و برعکس عملکردهایی که متناسب با امکانات بالقوه این فضاها است در آنها به وجود آید.

ضوابط و ایده های کلی طراحی شهری 2

10-اولویت دادن به پیاده ها

در طراحی فضاهای میادین و تخصیص فضاها به عملکردهای مختلف باید اولویت را به عنوان یک سیاست کلی به پیاده ها و عملکردهای مربوط به آنها داد. در ضمن با استفاده از تدابیر لازم مردم را به پیاده روی تشویق کرد.تحقق این هدف مستلزم تامین فضاهای کافی و مناسب، تامین ایمنی، جالب و جاذب کردن فضاها و فراهم آوردن وسایل و امکانات لازم در این فضاها است.

11-استفاده از ابزار طراحی

تعریف کردن فضا، مشخص کردن حریم ها، تفکیک فضاهای متفاوت از یکدیگر و مشخص نمودن محل مناسب برای هر فعالیت مستلزم در اختیار داشتن و استفاده از ابزار و تدابیر مناسب و موثر طراحی است.برخی از ابزاری که می توانند برای این کار مورد استفاده قرار گیرند و نقش بازدارنده و یا هدایت کننده داشته باشند عبارت است از:

  • دیوار، نرده، سکو، زنجیر، سیم کشی
  • اختلاف سطح، پله، جدول، خرپشته، رمپ
  • درخت، بته و فضای سبز
  • جوی و آبنما
  • کفپوش(استفاده از فرم ها و ترکیب های مختلف)
  • رنگ

ضوابط و ایده های کلی طراحی شهری 2

  • مصالح و مواد ساختمانی مختلف(آجر، سیمان، سنگ، بتن، چوب، آسفالت، سرامیک و…)
  • انواع تابلو و علائم نمادی
  • ابزار و وسایل محدودکننده نظیر بارک کردن محل عبور پیاده، موانع گوناگون افقی و عمودی، ورودی ها
  • خط کشی
  • چراغ و نور
  • استفاده از طراحی مجموعه نظیر: پارک، گذرپیاده، راستای مسقف یا کل یک فضا همراه با کلیه وسایل شهری لازم نظیر کیوسک تلفن، نیمکت، آبخوری، سطل زباله، صندوق پستی و…

ضوابط و ایده های کلی طراحی شهری 2

علاوه بر ابزار فوق استفاده از تدابیر دیگر نظیر تفکیک زمانی فعالیت ها فضاها نیز به استفاده از فضاها و عملکرد بهتر فعالیت ها کمک می کند. زمان بندی استفاده از فضاها باید به طور مشخص به وسیله علائم مناسب به اطلاع استفاده کنندگان از فضاها برسد.نمونه هایی از تدابیر تفکیک زمانی عبارت است از:

  • ممنوع یا محدود کردن ورود وسایل نقلیه موتوری به فضاهای خاص در ساعات یا روزهای معین.
  • اختصاص کل یک فضا(میدان) به عابر پیاده در فواصل زمانی لازم
  • یک طرفه کردن خیابان ها در ساعاتی از روز و عکس آن در ساعاتی دیگر.

درانتخاب ابزار فوق بایدعلاوه بر جنبه های عملکردی به زیبایی و جالب بودن آنها نیز توجه نموده و حتی المقدور از نمادها و مفاهیم خودی استفاده کرد.

12-توجه به طراحی کل هر فضا

میادین و چهارراهها فضاهای خاصی از فضاهای عمومی شهر را تشکیل می دهند که امکانات بالقوه زیادی را دارا می باشند. استفاده مطلوب از این فضاها مستلزم توجه به موارد زیر است:

الف- تعریف نمودن هر فضا(میدان، چهارراه و…) بر اساس موقعیت جغرافیایی در شهر، موقعیت نسبت به مراکز عمده فعالیت، موقعیت ارتباطی، موقعیت فرهنگی، موقعیت اقتصادی، موقعیت تاریخی، موقعیت ادراکی-بصری: مرکز ثقل محورهای دید عمدهو غیره، وسعت فضا، کمیت و کیفیت کاربری های اطراف، تراکم ساختمانی و انسانی اطراف، کیفیت ساختمان های اطراف و سایر امکانات و محدودیت های فضا.

ب-شناسایی و توجه به کلیت هر فضا در طراحی به این معنی که حدود کلی هر فضا و فرم هندسه آن به عنوان یک فضای خاص باید مشخص شده و با توجه به تعریف، هویت، شخصیت و عملکرد آن یک طرح منسجم و کامل برای آن تهیه و کلیه ابعاد طراحی در آن رعایت گردد.

ضوابط و ایده های کلی طراحی شهری 2

13-منطقه بندی

لازم است برای هر فضا یک طرح منطقه بندی تهیه شود و در آن کاربری های مجاز، تراکم و ارتفاع ساختمان ها و سایر مشخصات لازم به صورت هماهنگ پیش بینی شود. در این طرح می توان چگونگی استفاده مجاز از فضاها، فعالیت های غیرمجاز، زمان بندی فعالیت ها و عناصر و اجزا مناسب نظیر چادرمغازه ها، تابلو و چراغ را نیز مشخص کرد.

از قراردادن کاربری های با تراکن بالا در اطراف فضاهای بالقوه متراکم باید خودداری نمود.زیرا این کاربری ها عامل موثری در ایجاد تراکم نامطلوب  می باشند.

از تفکیک بیش از حد و نامعقول فضاهای اطراف برای فعالیت های کوچک مخصوص فعالیت های جاذب جمعیت در طبقه همکف باید خودداری شود.

در موارد لزوم می توان با عقب نشستن فضاهای خصوصی، فضاهای نیمه عمومی بیشتری را جهت استفاده مشتریان و افراد ذینفع دیگر فراهم کرد.

محدود کردن دسترسی سواره مستقیم به کاربری های اطراف فضاها.

پیاده روها در میادین و چهارراهها

به طور کلی عرض پیاده روها در میادین و چهارراهها باید بین 2 تا 3 برابر اندازه فعلی گسترش یابد تا جوابگوی تراکم فعالیت ها و استفاده کنندگان متعدد از این فضاها باشد.

در فضاهایی که تراکم فعالیت ها در آنها بیش از معمول بوده و تنوع آنها نیز زیاد است (نظیر سرنبش ها، جلوی سینماها و…) لازم است فضاهای خاصی متناسب با حجم و ماهیت هر فعالیت طوری پیش بینی شود که از برخورد و اصطکاک بین فعالیت ها حتی الامکان جلوگیری به عمل آید. بخصوص باید سعی شود محل های توقف(انتظار) از محل های عبور تفکیک شود.

تعمیر و مرمت سطوح کف پوش ها، پل ها و جداول و حذف کلیه موانع غیرضروری که به صورت برآمدگی یا تورفتگی اختلاف طراحی مجموعه ها نه تنها به کیفیت فضاهای عمومی شهر کمک می کند بلکه مکان های مناسبی جهت استراحت، ملاقات، انتظار و سایر عملکردهای مربوطه فراهم می نماید.

محل عبور پیاده در تقاطع ها را می توان با کف پوش خاص مشخص نموده و از درخت و فضای سبز هم در جایی که مسیر است استفاده نمود. طول و عرض محل عبور پیاده باید متناسب با وسعت پیاده روهای اطراف و حجم و ظرفیت عابرین پیاده باشد.

ضوابط و ایده های کلی طراحی شهری 2

14-بکارگیری تدابیر لازم جهت کنترل عوامل اقلیمی-محیطی

تعدیل شرایط نامساعد اقلیمی-محیطی در فضاهای شهری، عامل مهمی در استفاده بهتر و کامل تر از این فضاها است.در این مورد به نکات زیر می توان اشاره کرد:

یکی از عوامل بسیار موثر در کنترل عوامل اقلیمی و بالابردن کیفیت محیط، فضای سبز و بخصوص درخت است.

استفاده از راهروهای مسقف در اطراف میادین و یا در بخشی از آن.

حداقل استفاده از آسفالت بخصوص برای کف پوش فضاهای پیاده.

انتقال ایستگاه های اتوبوس و مینی بوس به خارج از میدان ها به منظور کاهش دود، حرارت و سرو صدا و هم چنین تراکم جمعیت.

جلوگیری از ورود وسایل نقلیه سنگین به این فضاها و محدود کردن سایر وسایل نقلیه موتوری.

پیش بینی هماهنگ پیش آمدگی ساختمان ها در اطراف فضاها به منظور تامین سرپناه.

استفاده از چادر سایبان به صورت هماهنگ برای مغازه ها.

انتقال کاربری های ناسازگار(ایجادکننده سروصدا و دود، حرارت و…) به مکان های مناسب دیگر.

15-تعیین تکلیف برای فضاهای رها شده و غیرقابل دفاع

اینگونه فضاها امکانات بالقوه ای را برای جذب و تمرکز فعالیت های غیرمجاز فراهم می آورند.اصولا هر چه کیفیت ظاهری فضاها پایین تر بوده و حس تملک و تعلق در آنها تقلیل یابد فعالیت هایی که به آن فضاها جلب می شوند نیز از کیفیت پایین تری بهره مند خواهند بود.ورودی پاساژها و طبقات فوقانی، جلوی فروشگاه های بسته، فاصله بین فروشگاه ها، نمونه ای از اینگونه فضاها هستند.

ضوابط و ایده های کلی طراحی شهری 2

16-تامین وسایل شهری لازم در مکان های مناسب

وسایل شهری می توانند یک فضای مرده و بدون استفاده را فعال و زنده کنند. علاوه بر عملکرد مشخص هر یک از این وسایل زیبایی و جذابیت آنها از نظر شکل، اندازه، رنگ و ترکیب و غیره نقش مهمی در بالا بردن کیفیت فضای بازی می کند. طراحی این وسایل بایدبا توجه به خصوصیات فرهنگی و امکانات موجود انجام گیرد.

علاوه بر طرح مناسب هر وسیله، مکان و ترکیب آنها نیز حائز اهمیت است.این وسایل نباید طوری قرار داده شوند که مسیر عبور عابرپیاده را سدکنند و یا از محل نیاز زیاد دور باشند. به علاوه تراکم تعداد زیادی از این وسایل در محلی که خود از فعالیت های دیگر متراکم است و محدودیت فضایی نیز در آن محل وجود دارد مشکلات زیادی به بار می آورد.

برای دیدن مقاله مرتبط کلیک کنید.

بدون دیدگاه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *


دو − = 1